Từ một căn cứ quân sự bí mật của nhân dân địa phương Đồng Tháp xưa kia, giờ đây Xẻo Quýt trở thành một khu di tích về nguồn độc đáo, một điểm tham quan khám phá với nhiều điều thú vị ẩn dưới khu rừng tràm mênh mông...
Khu di tích Xẻo Quýt thuộc địa phận hai xã Mỹ Long và Mỹ Hiệp, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, cách thành phố Hồ Chí Minh 170km, cách thành Cao Lãnh 30km. Gọi là Xẻo Quýt vì xưa kia ở vùng đất này cây quýt được trồng rất nhiều tạo thành từng khu vườn rộng lớn. Đầu thế kỷ 20, rừng tràm được trồng thay thế nhằm phục vụ mục đích kháng chiến và bảo tồn cho tới ngày nay.
Rừng tràm nguyên sinh và căn cứ bí mật
Khu di tích Xẻo Quýt rộng khoảng 50ha, trong đó 20ha là rừng tràm nguyên sinh từng là căn cứ địa quan trọng trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ (giai đoạn 1960 – 1975) với nhiều công trình hạng mục được xây dựng bí mật. Sau năm 1975, tỉnh ủy Đồng Tháp chủ trương phục chế lại các công trình và sưu tầm lại các hiện vật, đưa căn cứ Xẻo Quýt thành nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ và đón khách tham quan.
Khu di tích Xẻo Quýt (huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp)
Đầu tháng 10 dương lịch khi mùa nước nổi về đầy các con kênh con rạch, chúng tôi đến Xẻo Quýt và khám phá rừng tràm trên chiếc xuồng ba lá nhẹ nhàng xuôi theo dòng kênh nhỏ. Những nữ giao liên trong trang phục áo bà ba đen, khăn rằn choàng cổ, đầu đội nón tai bèo vừa chèo xuồng đưa chúng tôi thưởng ngoạn khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, trong lành vừa tận tình giới thiệu, kể lại những câu chuyện, những chiến công hào hùng của bao lớp người đi trước. Xẻo Quýt có một hệ thống kênh rạch nhỏ dày đặc, đan dưới cánh rừng tràm ngập nước tạo thành một hệ thống giao thông đường thủy độc đáo, đồng thời giúp kết nối các hầm hào, công sự, lán trại làm việc… xưa kia.
Khám phá Xẻo Quýt bằng xuồng ba lá.
Rừng tràm lâu năm và dây leo chằng chịt tạo thành hệ sinh thái đa dạng.
Du khách tìm hiểu hầm bí mật tại khu di tích.
Sau khi đi xuồng, chúng tôi lại tiếp tục đi bộ trên con đường mòn dài khoảng 1,5km uốn lượn dưới những tán cây tràm và dây leo chằng chịt để tự mình khám phá, thưởng thức thiên nhiên trong lành nơi đây. Hiện nay, Xẻo Quýt có hơn 170 loài thực vật và 200 loài động vật hoang dã, được xem như một khu bảo tồn thiên nhiên đặc trưng của khu vực Đồng Tháp Mười. Được tận mắt chiêm ngưỡng những công trình trong chiến tranh được xây dựng bí mật dưới những rừng cây, mô đất, bờ kênh, như: hội trường, nhà làm việc, nhà ở, nhà bếp, công sự chống bom pháo, hầm bí mật,… các bạn sẽ không khỏi tò mò và thán phục sự sáng tạo của các bậc tiền nhân. Tất cả khung cảnh giúp người xem như được sống lại những năm tháng đấu tranh ác liệt nhưng rất hào hùng…
Thưởng thức ẩm thực Đồng Tháp Mười
Sau khi khám phá hết những bí mật ở Xẻo Quýt, tận hưởng bầu không khí trong lành mát mẻ nơi đây, sẽ là thiếu sót nếu đến với Xẻo Quýt mà không thưởng thức các món ngon đặc sản của vùng Đồng Tháp Mười nói riêng và miền Tây nói chung. Đi qua khu nhà hàng nổi nằm tách biệt với khu căn cứ, chúng tôi được thưởng thức các món ăn đặc sản: cơm vắt chấm muối mè, lẩu gà lá giấm, cá lọc nướng cuốn lá sen non, cơm gạo huyết rồng gói lá sen, ốc hấp tiêu, cá rô kho nồi đất, chuột đồng nướng muối ớt… những món ăn tuy dân dã nhưng rất đậm đà, được những đầu bếp địa phương chế biến bằng tất cả tấm lòng và tình yêu dành cho quê hương.
Ngoài ra, đến khu di tích chúng tôi còn được tham gia nhiều hoạt động tái hiện các sinh hoạt đặc trưng của miền sông nước như: câu cá, giăng lưới, sản xuất hàng thủ công từ nguyên liệu lục bình, các trò chơi đua xuồng, bắt vịt trên sông, vượt cầu khỉ, nghe đờn ca tài tử, thưởng thức trà tâm sen, … nhằm giúp du khách có thể trải nghiệm cuộc sống sinh hoạt, văn hóa của cư dân vùng Đồng Tháp Mười xưa kia.
Đứng trên đài quan sát nhìn xuống không gian xanh mát trong khu di tích.
Khu lán trại làm việc trong thời kháng chiến chống Mỹ còn lưu giữ lại tại Xẻo Quýt.
Du khách thích thú khi đến tham quan Xẻo Quýt.
Những hồ nước tại khu di tích được trồng nhiều loại sen quý hiếm được nhập khẩu từ nước ngoài về cùng những hoạt cảnh, hòn non bộ thơ mộng, mang lại vẻ đẹp nhẹ nhàng thư thái và đặc trưng của vùng đất sen hồng.
Hiện nay, có rất nhiều công ty lữ hành tại TP.HCM tổ chức các tour đi về trong ngày đến Xẻo Quýt hoặc các tour dài ngày kết hợp với những địa điểm du lịch khác ở Đồng Tháp để du khách có nhiều thời gian tham quan, khám phá và nghỉ dưỡng. Từ TP.HCM, du khách có thể đi theo đường cao tốc Trung Lương hoặc theo quốc lộ 1 rồi rẽ vào quốc lộ 30 để đến Xẻo Quýt.
Sơn Nghĩa
